W pierwszej części pracy wyszczególniono rodzaje ran przewlekłych najczęściej występujących w praktyce klinicznej w kontekście ich etiopatogenezy, kliniki oraz epidemiologii.
Następnie szeroko omówiono zagadnienia fizjologii i patologii gojenia ran w aspekcie makroskopowym i molekularnym, zgodnie z najnowszymi doniesieniami z literatury w tym zakresie. W końcowej części zawarto aktualnie dostępną wiedzę na temat miejscowego leczenia owrzodzeń wraz z omówieniem poszczególnych typów opatrunków, ich zalet i wad oraz dopasowania opatrunku do różnych rodzajów ran.
W artykule zostały ujęte wyniki najnowszych badań z zakresu dermatologii oraz najnowsze osiągnięcia w dziedzinie leczenia miejscowego ran przewlekłych.
WSTĘP
Ranami przewlekłymi z definicji określa się rany gojące się w czasie przekraczającym 8 tygodni, pomimo optymalnego leczenia miejscowego. Należą do nich: owrzodzenia żylne goleni, rany niedokrwienne (najczęściej pochodzenia miażdżycowego), zespół stopy cukrzycowej oraz odleżyny (owrzodzenia troficzne). Do rzadziej spotykanych w praktyce klinicznej ran przewlekłych należą: rany immunologiczne, hematologiczne, ropne zgorzelinowe zapalenie skóry (pyoderma gangrenosum), owrzodzenia nowotworowe oraz rany towarzyszące wrodzonym malformacjom naczyniowym. Przewlekle niegojące się owrzodzenia są istotnym problemem w praktyce klinicznej. Przedłużające się gojenie i trudne metody zaopatrywania ran, jak również cierpienie chorych stanowią duże wyzwanie dla współczesnej medycyny.
Autorzy: Katarzyna Skórkowska-Telichowska1 Ada Bugajska-Prusak2 Piotr Pluciński2 Zbigniew Rybak3 Jan Szopa4 1 Oddział Endokrynologii, Klinika Chorób Wewnętrznych, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny we Wrocławiu 2 Kliniczny Oddział Dermatologiczno-Wenerologiczny, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny we Wrocławiu 3 Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Transplantacyjnej we Wrocławiu 4 Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego